Kemik iliği, büyük kemiklerin ortasında bulunan, süngerimsi ve yumuşak bir dokudur. Tıp dilinde, Latincede "medulla ossea" olarak bilinir. Bu dokunun içinde, hayatımız boyunca yeni kan hücreleri üretilmesini sağlayan hematopoetik (kan yapıcı) hücreler bulunur. Bu hücreler, kan yapan kök hücrelerden oluşur ve sürekli olarak bölünerek çoğalırlar. Kemik İliği Türleri İnsan vücudunda iki tür kemik iliği bulunur: sarı ilik ve kırmızı ilik.
Yetişkinlerde ve Yeni Doğanlarda Kemik İliği Medulla ossea, yetişkin bir insanın toplam ağırlığının yaklaşık %4'ünü oluşturur; bu da yaklaşık 2,600 gram yapar. Yeni doğanlarda ise tüm kemik ilikleri başta kırmızıdır. Zaman geçtikçe bazıları sarı iliklere dönüşmeye başlar. Yetişkinlerdeki 2,600 gramlık kemik iliğinin yarısı sarı, diğer yarısı ise kırmızı kemik iliğidir. Kemik İliğinin Yerleşimi
Olağanüstü Durumlar ve Kemik İliği İnsan vücudunun aşırı miktarda kan kaybetmesi gibi olağanüstü durumlarda, sarı kemik iliği kırmızı kemik iliğine dönüşebilir. Dokuda kanser gelişmesi veya verem gibi bir enfeksiyon hastalığı sonucu ilik yerini kaybedebilir ve bu durum, kan hücrelerinin (alyuvar, akyuvar, trombositler) üretimini sekteye uğratabilir. Kemik İliği Hastalıkları ve Tedavi Kemik iliğinde, kan hücrelerinin sebep olduğu bir kanser türü de vardır ki bu hastalığa lösemi denir. Lösemi gibi kemik iliğiyle ilgili veya o bölgede gelişen hastalıkların tespiti için kemik iliği muayenesi uygulanır. Bu muayene sırasında lokal veya genel anestezi yapmadan sorunlu yerler tespit edilebilir. Olası bir rahatsızlık tespit edildiğinde, kemoterapi ve radyasyon tedavisi, ilikte çok hızlı bölünen kanserli hücreleri öldürür. Ancak bu işlem sırasında kişinin kendi bağışıklık sistemine de zarar vererek zayıflamasına yol açar. Zaten radyasyon hastalığı semptomlarının pek çoğunun sebebi, zamanında zarar görmüş kemik iliğidir. İlik Nakli Birinin hematopoetik kök hücrelerini alıp uyumlu bir başkasına verirseniz, eklediğiniz hücreler otomatikman iliğe geçip bulunduğu yerde kan üretmeye başlar. Bu işlem, halk dilinde ilik nakli veya ilik değiştirme operasyonu olarak geçer. |
İmad
25 Temmuz 2024 PerşembeKemik iliği ile ilgili anlatılandan yola çıkarak, bir kışınin ciddi bir kan kaybı yaşadığında sarı kemik iliğinin kırmızı kemik iliğine dönüşmesi gerçekten mümkün mü? Bu süreç nasıl işliyor?
Cevap yazAdmin
25 Temmuz 2024 Perşembeİmad Bey, evet, ciddi bir kan kaybı yaşandığında sarı kemik iliğinin kırmızı kemik iliğine dönüşmesi mümkündür. Sarı kemik iliği, genellikle yağ dokusu içerir ve kırmızı kemik iliğine dönüşerek kan hücreleri üretme kapasitesine sahip hale gelir. Bu adaptif süreç, vücudun hayati fonksiyonlarını sürdürmek için kan hücresi ihtiyacını karşılamak üzere harekete geçer. Bu durum, hematopoietik kök hücrelerin aktivasyonuyla gerçekleşir ve vücut, kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositler üreterek kan kaybına yanıt verir.